Bizar: controversiële anti-abortuswet was in Italië nergens in het nieuws

Afgelopen week was overal volop in het nieuws dat vrouwenrechten een flinke knauw hebben gekregen door een door premier Meloni goedgekeurd voorstel. Maar waar wij ons er in Nederland massaal over opwonden, was er in Italië geen vuiltje aan de lucht. Toen Minne aan haar vrienden in Florence vroeg wat er aan de hand was met Meloni en het abortusverhaal, wist niemand er iets van. En ook de kranten kopten niks.

Een korte samenvatting: anti-abortusactivisten zijn nu toegestaan ín abortusklinieken en de beslissing is een voorstadium van nog meer achteruitgang, zoals een moeilijker verkrijgbare morning-afterpil en duurdere anticonceptiepil. Genoeg reden voor commotie, maar die bleek er voornamelijk buiten Italië te zijn. Ik stuurde onze correspondent in Italië op pad om meer Italianen aan de tand te voelen.

Minne speurde de kranten in de dichtstbijzijnde edicola af, bezocht veelgelezen nieuwssites zoals Corriere della sera en Sky, maar vond slechts alleen wat globale info over de toegang van abortusactivisten in abortusklinieken. Ze vroeg elke Italiaan die ze kent hoe het zat, maar het enige wat het opleverde waren verwarde blikken.

Zijn het dan slechts indianenverhalen? Bij wat dieper in de materie duiken blijkt dat niet zo te zijn. Italië houdt als een van de weinige landen een register bij van artsen die gewetensbezwaar hebben bij abortus, en het aantal daarvan is de afgelopen jaren gestegen naar boven de zeventig procent. Ook zijn er cijfers dat er steeds minder vrouwen abortus ondergaan. De nieuwe regelgeving ligt dus in een trieste lijn met deze feiten. En toch blijft het nieuws in Italië volledig onopgemerkt.

Diezelfde week gebeurde er nog iets frappants dat wél de Italiaanse media bereikte. De Italiaanse staatstelevisie Rai werd beschuldigd van censuur nadat de monoloog van schrijver Antonio Scurati tijdens de herdenking van de overwinning op het fascisme was geannuleerd. Scurati zou kritiek leveren op Meloni voor haar vermeende gebrek aan afstand van het fascisme, waaruit haar partij voortkomt. Zijn monoloog werd als protest alsnog voorgelezen door de presentator en later gepubliceerd in diverse Italiaanse kranten.

Wat deed Meloni? Ze verwierp het censuurverhaal door te zeggen dat de schrijver gewoon teveel geld vroeg en plaatste vervolgens de volledige monoloog op haar eigen Facebook-pagina. Slimme zet waaruit wederom blijkt wat de slimme politica doet: ze verschuift Italiaanse en Europese gevoeligheden subtiel naar rechts zonder soms ook maar wetten te hoeven veranderen.

Zo dekte ze zich in 2022 al in met betrekking tot haar abortusplannen door een persoonlijke kaart te trekken. Tegen The New York Times zei ze haar moeder haar bijna had geaborteerd nadat haar vader het gezin in de steek had gelaten, en ze dus een zeer diepe benadering had van de kwestie. Ze was niet van plan om abortusrechten ongedaan te maken, maar wilde zorgen dat vrouwen die een abortus overwegen een andere optie hebben.

Dat Meloni een vinger in de pap heeft bij de publieke omroep, daar zijn meer bewijzen voor te vinden online. Maar is het censuur, of is het de kunst van haar subtiele duwtjes richting rechts die krankzinnig nieuws als dit in Italië niet relevant genoeg meer maken voor rechts-georiënteerden? Ik vind het complex, maar feit blijft dat het bizar is dat wij ons hier druk om maken, en framing er in Italië voor zorgt dat men er niet eens over spreekt.