Amore e vendetta – het verhaal achter de Siciliaanse hoofden

Ze zijn een soort symbool voor Sicilië: de keramieken hoofden die je als decoratie in huizen of als plantenbak op balkons tegenkomt. De mooiste exemplaren worden met de hand beschilderd en het ambacht wordt van generatie op generatie doorgegeven. Maar waar komen ze eigenlijk vandaan? Wel, er zit een soort Romeo & Giulietta-verhaal achter maar dan totaal anders, want bij deze verboden liefde maakte de één de ander een kopje kleiner.

Teste di Moro

De Siciliaanse hoofden zijn teste di Moro, ofwel hoofden van de Moren. Rond de 11e eeuw was Sicilië in Arabische handen en leefden er Moren op het eiland. De legende vertelt over een meisje uit Al Hàlisah, tegenwoordig de wijk Kalsa in Palermo. Haar naam weet niemand, maar dat ze beeldschoon was, dat dan weer wel. Ze was zo dol op haar planten als de gemiddelde jonge Amsterdammer van nu, en verzorgde het groen op haar balkon dagelijks met liefde. Op een dag kwam er een jonge Moor voorbij. Je raadt het al: liefde op het eerste gezicht.

Toen de jonge Moor na een tijdje aan zijn kersverse minnares opbiechtte dat er thuis een vrouw en kind op ‘m zaten te wachten, wist hij alleen niet wat ‘m boven het hoofd hing. De Siciliaanse Giulietta liet niet met zich sollen en hakte toen meneer in slaap was zó z’n kop eraf zodat hij de benen niet meer kon nemen naar huis. Zijn hoofd parkeerde ze op haar balkon met een basilicumplant erin. Door haar groene vingers en vruchtbare tranen groeide de plant zo weelderig dat de buurt er niet omheen kon. De buren kopieerden massaal haar plantenbak – hopelijk van keramiek, in plaats van schedel – en zo geschiedde.

Twee Siciliaanse hoofden

Iets minder spannend is overigens een tweede legende, die wat meer richting Romeo & Giulietta gaat. Daarin is het beeldschone meisje van adel en zorgde haar liefde voor de Moor voor een schandaal. Iets wat bij de familie niet door de beugel kon, die ingreep en zowel het meisje als de Moor onthoofdde, en hun hoofden als waarschuwing tegen ongepaste liefdes op het balkon zette. Verklaart wel weer waarom de Siciliaanse hoofden meestal met z’n tweetjes bij elkaar staan.