Neem een voorbeeld aan de Italianen en vier Festa dei Nonni

Wij hebben Vaderdag, Moederdag en blijkbaar ook Grootouderdag, maar van die laatste heb ik nog nooit gehoord dat hij gevierd wordt. Om je er vast op voor te bereiden – in Nederland valt-ie op de eerste zondag van oktober, dus aanstaande – praat ik je bij over La Festa dei Nonni, dat in Italië op 2 oktober gevierd wordt. Want in het land waar opa’s en oma’s zo ongeveer de helft van de bevolking uitmaken en de rol van familiehoofd nog trots dragen, worden ze vandaag daadwerkelijk in het zonnetje gezet.

De oorsprong van Festa dei Nonni

Hoewel de viering van grootouders in Italië ongeveer elke dag wel voorkomt, kreeg Festa dei Nonni in 2005 een officiële status dankzij een nieuwe wet die de waarde van opa’s en oma’s erkent. Dat 2 oktober daarvoor werd gekozen, is geen toeval: deze datum valt samen met het feest van de heilige engelbewaarders in de katholieke kerk, een symbolische verwijzing naar grootouders als beschermers van hun kleinkinderen.

Italiaanse supergrootouders

In Italië zijn grootouders geen bijzaak, maar een essentieel onderdeel van het gezin en vaak de stille kracht achter de schermen. Als ouders aan het werk zijn, dragen zij de zorg voor de kleinkinderen en als ze zelf oud en krom zijn, is het vanzelfsprekend dat die zorg wordt omgedraaid. Niks geen verzorgingstehuizen; mijn oom woonde bijvoorbeeld in bij zijn dochter tot hij het leven liet. Opa’s en oma’s zijn niet alleen oppas, maar ook leraar. De Italiaanse keuken wordt meer doorgegeven van generatie op generatie, dan door kookboeken. En nonna’s recept, dat is altijd het beste. Daar ga je het gevecht niet over aan.

Hoe vieren de Italianen Grootouderdag?

De viering van Festa dei Nonni verschilt een beetje per regio en wordt niet overal reuze uitbundig gevierd, maar heeft wel vaste tradities aangenomen. Kinderen maken op school knutselwerken en schrijven kaartjes en school zelf organiseert soms optredens met grootouders als eregast. Thuis wordt er uiteraard gekookt en samen gegeten en in de kerk worden hier en daar ceremonies of speciale missen gehouden. Het symbool voor Festa dei Nonni is de non-ti-scordar-di-me, het vergeet-mij-nietje. Een kleine blauwe bloem die symbool staat voor liefde, herinnering en waardering. Ik kan ze helaas niet meer in het echt aan hen geven, maar… blauw bloemetje voor jouw opa en oma zondag?