Italiaanse film Il Treno dei Bambini behoort tot de best beoordeelde Netflix-films van 2024
Op de valreep van 2024 gelanceerd op Netflix, gelijk bovenaan de best beoordeelde films van 2024. Il Treno dei Bambini is volgens IMDb de beste Italiaanse Netflix-film van het afgelopen jaar. Het op de waarheid gebaseerde verhaal is goed voor de twaalfde plaats in de algemene toplijst, maar met een 7.4 doet-ie nauwelijks onder voor de koplopers. Uiteraard heeft ondergetekende haar oordeel ook al klaar, want elke Italiaanse release zie ik inmiddels als huiswerk.
Il Treno dei Bambini
De film, gebaseerd op de bestseller van Viola Ardone, brengt een weinig bekend stukje Italiaanse geschiedenis tot leven. Il Treno dei Bambini speelt zich grotendeels af in het volkse, arme, prachtige maar zware Napels van de jaren vijftig. De jonge Amerigo wordt tijdelijk naar het noorden van Italië gestuurd om te ontsnappen aan de armoede in het zuiden. Dit initiatief, georganiseerd door de Italiaanse Communistische Partij, moest kinderen een kans bieden op een beter leven. Voor Amerigo opent deze reis nieuwe deuren, maar het betekent ook dat hij afstand moet nemen van zijn familie en roots.
Naast dat de film een mooi historisch verhaal vertelt over armoede, maar ook kansen, vond ik het zelf prachtig hoe het immer verdeelde Italië in beeld wordt gebracht. Het verschil in rijkdom is daarin bijna ondergeschikt; dat zorgde indirect mede voor verschil in manieren, verschil in houding en het verschil in mentaliteit tussen noord en zuid. Vroeger vele malen groter, maar nog altijd is het te zien. De film benadrukt ook een dilemma: blijven of vertrekken, je familie omarmen of je eigen pad kiezen.
De Italiaanse kindertreinen in het echt
De kindertreinen waren dus een echt initiatief in Italië na de Tweede Wereldoorlog, waarbij duizenden kinderen uit arme regio’s in Zuid-Italië tijdelijk naar gastgezinnen in het rijkere noorden werden gestuurd. Het gebeurde om de kleintjes te beschermen tegen de schrijnende armoede en slechte leefomstandigheden van hun thuis. Kinderen kregen daar in het noorden voedsel, kleding en soms onderwijs en keerden meestal na enkele maanden terug naar hun families.
Hoewel het initiatief bedoeld was om te helpen, leidde het vaak ook tot vervreemding voor de kinderen die terugkeerden naar armoede, na een glimp te hebben gekregen van een beter leven. Conservatieven waren bang voor ideologische beïnvloeding door de Italiaanse Communistische Partij en humanitaire organisaties die het organiseerden.
Wat zeggen anderen?
Naast de nette IMDb-score, uitten critici zich ook lovend. La Repubblica noemt de film eerlijk en aangrijpend. The Guardian bejubelt het realisme en de balans tussen emotie en verhaal. Sommige critici noemen het tempo wat traag, maar de meeste noemen dat juist een voordeel: het geeft de film de tijd om te ademen en de personages de ruimte om echt te zijn. Vond ik het de beste Italiaanse film ooit? Zeker niet. Is de film het kijken waard? Absoluut. Al is het alleen al om dat Napolitaanse taaltje te horen.
