Dit zijn de belangrijkste lessen die ik leerde nadat ik naar Italië ben verhuisd

Over een maand woon ik alweer drie jaar in Italië. Het plan om een half jaar in Rome te wonen werd een jaar, daarna wisselde ik Rome in voor Florence, waar ik twee jaar verbleef. Nu kan ik me mijn leven nergens anders voorstellen dan hier, in Italië. Het was een wilde en hobbelige weg, dat wel, en Italië kennende zal dat misschien ook altijd zo blijven. Dit zijn de belangrijkste lessen die ik leerde nadat ik naar Italië ben verhuisd.

Wees assertief op z’n tijd

Ik merkte al snel dat er in Rome een bepaalde mate van assertiviteit van je afgedwongen wordt. Afgedwongen, ja, want zonder red je het er niet. De eerste maanden was zebrapaden oversteken een ramp. Automobilisten stoppen niet totdat je klaar bent je leven te riskeren en ‘gewoon’ gaat lopen. Je kunt uren bij een viskraam staan zonder geholpen te worden. Ik schaamde me regelmatig als ik vroeg of ik mijn koffie met pin mocht betalen, en zonder assertieve houding bleek een tafel reserveren vele malen moeilijker. Het is niet zozeer dat Romeinen onaardig zijn, je interesseert ze gewoon simpelweg niet. Vraag wat je vragen wilt, dan krijg je wat je hebben wilt.

Zelfrespect heb je of veins je

Zo ben ik ook enigszins teruggekomen van alle gedragsregels. Eerst dronk ik mijn koffie staand aan de bar omdat ik dacht dat dat hoorde. Net als dat je pasticceria oppakt met een servetje. Dat je geen cappuccino drinkt na elf uur. Dat je koffie betaalt met kleingeld. Dat je pasta met vis niet met Parmigiano eet en spaghetti alleen met een vork. De Italiaanse gedragsregels zijn er wel degelijk, maar de voornaamste is dat Italianen precies doen waar ze zelf zin in hebben. Ik heb nog nooit een Italiaan met een beschaamd gezicht om twee uur een cappuccino stiekem zien wegklokken. Toen ik erover nadacht, heb ik een Italiaan nog nooit iets verlegen of vol schaamte zien doen (overdreven, uiteraard). Zelfrespect en trots wordt er hier met de paplepel ingegoten. Iedereen lijkt het te hebben of te veinzen.

Beweeg langzaam door het leven

De tijd gaat snel, dus beweeg vooral zelf langzaam, zo zou je het kunnen zien. Als ik in Nederland ben, merk ik regelmatig weer hoe snel alles gaat en wat een haast iedereen heeft. Agenda’s, restaurants en sportlessen, alles zit vol. Italianen leven langzamer dan alle andere wereldbewoners en dat is wat het land voor een groot gedeelte zo bijzonder maakt. Het is niet alleen iets wat je voelt, maar ook wat je om je heen ziet. Gewoon, lekker rustig aan. Ik zeg niet dat dit nooit frustratie oplevert, maar toch heb ik gemerkt dat: ‘piano piano’ een heerlijke levenswijze is. Het laat namelijk de meeste ruimte over voor spontane plannen en levensgeluk.

Alleen uit eten gaan is het leukste wat er is

Ik ben zo vreselijk vaak alleen uit eten of uit lunchen gegaan in de afgelopen jaren. Eerst had ik misschien wat argwaan, maar ik besloot dat ik mijn buiten-de-deur-eetplezier niet wilde laten afhangen van de af- of aanwezigheid van andere personen, dat zou toch zonde zijn. Nu vind ik het bijna lekkerder om alleen uit eten te gaan, dan met iemand anders.

Ook niet-familie kan familie zijn

Familie is belangrijk voor Italianen, maar dat betekent niet dat er een bloedband moet zijn. In de drie jaar tijd heb ik me bij moeilijkheden zelden echt alleen gevoeld. Het handjevol mensen dat ik ken, geeft me niet alleen het gevoel dat ze er zijn, ze zijn er ook echt. Met een soort onvoorwaardelijke en overweldigende warmte. Ook daarvoor hoef je niet verwant aan elkaar te zijn.

Eten en drinken is leven

Lekker, goed eten en een regelmatig goed kopje koffie of een goed glas wijn is essentieel in het leven. De leukste avonden zijn de avonden om een eettafel, de meest memorabele momenten van de dag zijn de eet- en drinkmomenten. Maak er tijd en ruimte voor in je dag. Eet niet gehaast onderweg, geniet er met volle teugen van en maak het zo lekker mogelijk.

Riskeer wat als het om liefde gaat

Liefde is in Italië, naar mijn idee, zichtbaarder dan op andere plekken ter wereld. Er wordt meer geflirt, handjes vastgehouden, geslapen in elkaars armen in de trein en schaamteloos gezoend. Het maakt niet uit of je oud of jong bent, of je één, twee of drie keer een gebroken hart hebt gehad in je leven, of je bang bent of niet, of je wel of geen relatie wilt, in Italië heb ik geleerd dat een kans op liefde altijd het riskeren waard is. Dat kan best wel eens verkeerd uitpakken, maar, wie niet waagt, wie niet wint.