Caffè Sospeso, liefdadigheid op z’n Italiaans

In een Napolitaanse bar is het niet vreemd om een caffè sospeso te bestellen, oftewel een uitgestelde koffie. Toen me werd uitgelegd wat het was werd ik er bijna emotioneel van. Liefdadigheid kan namelijk extreem simpel zijn.

Caffè Suspesu, in Napolitaans dialect, wil zeggen dat je een koffie koopt voor een willekeurig persoon. Dus in plaats van 1 euro betaal je 2. De volgende persoon die binnenkomt ontvangt dan een zwevende koffie, hoe deze ook wel wordt genoemd.

Deze gewoonte zou ontstaan zijn doordat Napolitanen hun koffie in de ochtend vaak in groepen dronken voordat ze naar hun werk vertrokken. Er werd om de beurt betaald maar het hele proces was zo onoverzichtelijk dat er wel eens te veel werd betaald. In plaats van dat per direct uitvogelen werd er gezegd dat wat er overbleef een uitgestelde koffie kon zijn voor een willekeurige volgende.

Wat ik zo mooi vind aan dit fenomeen is het mogelijke rimpeleffect. Iemands dag zou een fractie beter kunnen zijn na het ontvangen van een koffie van een willekeurige gulle gever. Verder vind ik mooi dat, het idee van geven zonder er iets voor terug te verwachten, iets dat ik veel zie in Italië, op deze manier dagelijks levend wordt gehouden.

Dat Italianen over het algemeen gul zijn is wat mij betreft een understatement. Je zou misschien beter kunnen zeggen dat geld gewoon niet zo’n ding is. Dit ik merk het ook als ik op de markt of in een bar ben en er totaal niet wordt opgelet of ik wel of niet betaal. En omdat er ongekend vaak dingen gratis worden gegeven, of dat nou een bosje verse kruiden op de markt is of een extra glas Chianti bij een broodjeskraam op straat.

Toen de Italiaanse economie het nog wat zwaarder had dan gewoonlijk, kende de caffè sospeso een korte dip in populariteit maar die is inmiddels weer verdwenen. Vroeger was het bestellen van een caffè sospeso wel gebruikelijker dan vandaag de dag. Maar stel de volgende keer dat je in Napels bent en je een euro kunt missen, overweeg dan eens een koffie te kopen voor een willekeurige vreemde.