6 Italiaanse kersttradities die net even anders zijn dan in Nederland
De Italianen houden wel van een feestje en waar wij zo’n twee dagen kerst vieren (oké 2,5 dag dan met kerstavond erbij), feesten zij nog wel even door. Daarnaast is een stuk vlees op kerstavond uit den boze en moet je toch echt een kerststal in huis hebben en er minstens één bezoeken tijdens de feestdagen. Deze gekke Italiaanse kersttradities zijn niet zoals bij ons.
Kersttradities Italië
La Vigilia di Natale
La Vigilia di Natale is kerstavond in het Italiaans en wordt ook wel ‘het feest van de zeven vissen’ genoemd. Het eten van vlees op kerstavond is uit den boze en in plaats daarvan worden er dus zeven (of eigenlijk veel meer) visgerechten op tafel gezet. Voorbeelden zijn baccalà (gezouten kabeljauw) en gebakken broccoli met frutti di mare (schelpdieren). De Italianen zijn een beetje bijgelovig en kiezen daarom graag voor het getal zeven. In veel culturen is dit een heilig getal en in de Bijbel is dit het getal van God.
De grootste kerstboom ter wereld
Waar we in Nederland genoegen nemen met een piepklein kerstboompje omdat dat het enige is wat onze casa’s toelaten, vind je in Italië de allergrootste kerstboom. Niet alleen van Europa, ze overtroeven zelfs die van de Amerikanen. In Gubbio, een stadje in de regio Umbrië, vind je deze kerstboom van 700 meter. Het is geen echte boom hoor, maar de boom aan lichtjes is helemaal gebouwd vanaf de grond naar de top van Monte Ingino. Sinds 1981 wordt deze boom elk jaar weer opgetuigd, ook al duurt dat zo’n 1.900 uur (bijna 237 werkdagen). In 1991 kreeg deze superkerstboom een plekje in het Guinness Book of World Records en sindsdien is hij nog niet van zijn troon gestoten.
Urbi et orbi
Als je toevallig in Rome bent, is het supertof om bij urbi et orbi te zijn. Dit is de traditionele zegen van de paus die op eerste kerstdag wordt gegeven vanuit het Vaticaan op het Sint-Pietersplein. Letterlijk betekent het in het Latijn ‘aan stad en wereld’. Er wordt tijdens deze toespraak ingegaan op de actuele problemen en de paus roept op tot vrede. Je kunt gratis bij deze kerstgroet aanwezig zijn, of ‘m live volgen via NPO2.
Presepio
Een presepio is de Italiaanse naam voor een kerststal. Hoewel ik er echt never nooit eentje in huis zou willen hebben, is dit een behoorlijke kersttraditie in Italië. In Napels heb je zelfs een straat, Via San Gregorio Armeno, waar het hele jaar door kerst wordt gevierd en waar je dus ook in de zomer handgemaakte kerststallen en poppetjes vindt. Voor veel Napolitanen is het traditie om ieder jaar weer een nieuw figuurtje toe te voegen. Een andere traditie is om overleden geliefden na te maken en een plekje in de kerststal te geven. Daarnaast heb je in een paar Italiaanse steden levensgrote kerststallen. Die in Turijn bijvoorbeeld is zo’n veertig vierkante meter, waar op kerstavond het baby’tje wordt toegevoegd aan de presepio – iets wat in veel steden gebeurt.
Pranzo Natalizio
Nu vieren we in Nederland kerst natuurlijk ook uitgebreid met eten en familie, maar in Italië doen ze er nog een schepje bovenop. Hier organiseren ze de pranzo natalizio, een kerstlunch die úren doorgaat en nog belangrijker is dan het diner. Waar kerstavond helemaal in het teken staat van vis, staat eerste kerstdag juist bol van de vleesgerechten. Op het menu? Per regio wordt er anders gegeten; een rijtje klassieke Italiaanse kerstgerechten vind je hier. En er gaat nergens in het land een Kerstmis voorbij zonder panettone.
La Befana
De feestdagen gaan dus nog wel even door in Italië en stoppen pas na La Befana op 6 januari. Dit is een traditioneel kinderfeest en soort van Italiaanse Sinterklaas. Alleen is de oude goedheiligman vervangen door een oud vrouwtje dat op een bezemsteel ’s nachts langs de huizen gaat. La Befana houdt wel van een sinaasappel of mandarijn, dus die worden door kinderen in de hangende sok bij de open haard gedaan. Als kinderen zich goed hebben gedragen, krijgen ze snoep of cadeautjes van La Befana. Als ze stout zijn geweest, gaan ze niet mee naar Spanje, maar krijgen ze as of kolen in hun sok.
