Stromboli, het eiland met de altijd spuwende vulkaan

Stromboli

Bij helder weer zie je Isola di Stromboli vanaf de Calabrese kust duidelijk liggen. Als een mysterieuze kegel steekt de berg uit zee, altijd met een rooksliert vanuit de krater. Het mooist is de vulkaan daarom bij zonsondergang. Ga een keer ’s avonds naar Tropea en kijk van achter de balustrade naar dit eiland van God. Vanaf daar lijkt het dichtbij, maar een dagtocht vanuit de haven is toch ruim twee uur varen. Hoogzomer besloot ik de oversteek te maken, en ging ik op ontdekkingstocht naar dit eiland met de altijd spuwende vulkaan.

“Ginostra kun je alleen per boot bereiken, langs de kustlijn wandelen is door de lavafonteinen simpelweg te riskant.”

 

Stromboli is een piepklein eiland, dat bestuurlijk niet onder Calabrië, maar onder Sicilië valt. Maar een klein deel van de vulkaan steekt boven de zee uit, want vanaf de zeebodem gemeten is de berg zo’n drie kilometer hoog (ongeveer net zo hoog als de Etna). Stromboli valt onder de Eolische eilanden, een groep vulkanische eilanden tussen Sicilië en Calabrië met bijzondere natuur en verborgen stranden.

Van de circa 650 inwoners woont het grootste deel in het dorp San Vincenzo. Helemaal aan de andere kant van het eiland ligt Ginostra. Dit oord kun je alleen per boot bereiken. De kust tussen San Vincenzo en Ginostra is vanwege de voortdurende erupties namelijk te gevaarlijk om over land te gaan. De Stromboli-vulkaan is elke dag actief. De krater spuit lava en er vallen grote steenmassa’s in zee. Gemiddeld is er elke veertig minuten een uitbarsting, soms vaker. Tussen het dagelijkse ritme van lava spuwen door zijn er ook serieuzere erupties. Momenten waarop de inwoners van Stromboli vaak van het eiland worden geëvacueerd.

“Op de zwarte stranden liggen overal vissersbootjes en zitten oude vissers hun netten te repareren.”

 

San Vincenzo in het noordoosten van het eiland heeft doorgaans geen last van uitbarstingen. Het is een typisch vissersdorp met een haven, waar ik met de boot aankom. Op de zwarte stranden liggen vissersboten waartussen vissers in het zand hun netten repareren. Eenmaal op de kade loop ik het stadje in, waar verder weinig te merken is van het vissersleven.

Autoverkeer is er niet, spullen worden hier door een Piaggio of Ape gebracht. Want de weggetjes zijn klein, nauw en steil. Kabouterhuisjes met winkels en horecagelegenheden vormen het decor. In het seizoen zijn hier veel zaakjes met snuisterijen en lokale producten te koop. Boven het dorp torent de Chiesa di San Vincenzo uit, een van de twee oude kerken op het eiland. Af en toe is het net alsof ik vuurwerk hoor, maar niets is minder waar: de vulkaan bromt voortdurend en de explosies in de krater hoor je goed.

“Elke 20 minuten spuit de krater lava en bij het vallen van de avond leveren die erupties spectaculaire beelden op.”

 

De Stromboli heeft drie actieve kraters. Eén daarvan ligt aan de westzijde van het eiland en als de boot mij bij het vallen van de avond terugbrengt naar Calabrië, vaart deze langs de krater. Het spuitende lava levert in de schemering spectaculaire beelden op, samen met de bootjes voor de kust.

Maar al kun je zelfs met een gids de berg op, de Stromboli blijft een onvoorspelbare vulkaan die eens in de zoveel jaar grote uitbarstingen kent. De laatste forse uitbarsting was in 2019. In het begin van dit decennium veroorzaken aardverschuivingen langs de Sciara del Fuoco helling enkele tsunami’s en raken zes mensen gewond in het dorpje Ginostra. Later wordt het dorp door een nieuwe explosie van de krater beschadigd. De Stromboli laat regelmatig van zich horen.

“Sinds Rossellini’s film Stromboli klinkt de bijnaam land van god over het eiland.”

 

Tegenwoordig komen bezoekers naar het vulkaaneiland voor de winkels, de restaurants en mediterrane sfeer die op Stromboli aanwezig is. Op zomerse dagen is het er gezellig druk met toeristen, maar nergens wordt het echt hinderlijk druk. Ook leuk is het om een paar dagen naar Stromboli te gaan en te overnachten in een van de bed & breakfasts op het eiland.

Toch was het vissersleven op Isola di Stromboli nog niet zo lang geleden nog hard en sober. In de film ‘Stromboli, terra di Dio’ van Roberto Rossellini krijg je een goede indruk van dat zware bestaan. Vrij vertaald betekent de filmtitel: ‘Stromboli, het land van god’, een bijnaam waarmee het eiland sindsdien ook wel wordt aangeduid. Een naam die het eiland met z’n bloemenpracht en bijzondere natuur eer aandoet.

Leuk feitje: de film wordt door filmkenners gezien als één van de belangrijkste films uit het Italiaans neorealisme. Regisseur Rosselini en actrice Ingrid Bergman krijgen tijdens de opnames op Stromboli een hartstochtelijke relatie met elkaar, besluiten daarna hun huwelijken te beëindigen en met elkaar verder te gaan. In het Italië van net na de oorlog levert de verboden relatie veel publiciteit op en kost de affaire de twee bekendheden zelfs nieuwe opdrachten. De liefde van Rosselini en Bergman blijkt echter minstens net zo vurig als het vulkaaneiland zelf, want in juni 1950 geven ze elkaar het ja-woord.

Beeld: Shutterstock