Typisch Italiaanse kerstgerechten? In Italië wordt niet elke kerst het gourmetstel afgestoft of de fonduepan opgewarmd. Zoals voor de gehele Italiaanse keuken geldt ook hier dat kerstgerechten van noord tot zuid verschillen. Zelfs de tradities variëren door het hele land.
Italiaanse kerstgerechten
Zo is in het Noord-Italië de lunch op Eerste Kerstdag het belangrijkste wat er op tafel komt, terwijl in Zuid-Italië de slingers het hoogst hangen op Kerstavond. Op kerstavond wordt er veelal vis gegeten, de kerstlunch serveert met name vlees. En hoe noordelijker, hoe steviger, hoe zuidelijker, hoe meer frituur.
Voordat ik je in sneltreinvaart meeneem door de regio’s, wat algemene kerstklassiekers die het inmiddels toch wel door het hele land goed doen. Tortellini of andere pasta in brodo (in bouillon) opent vele kerstdiners, feestelijke primi als risotto allo zafferano of ai frutti di mare kunnen altijd, agnello al forno oftewel geroosterde lamsschouder en cotechino zijn mooie secondi en na kun je natuurlijk tiramisu tegenkomen, maar op panettone of pandoro kun je gegarandeerd rekenen op tafel. Tot slot is ook gedroogd fruit een hitje door het hele land.
Traditionele kerstgerechten per regio
Kerst in Noord-Italië
- Valle d’Aosta: runderkarbonade gekookt in rode wijn en crostini met honing en gedroogde salumi.
- Piemonte: gran bollito misto, letterlijk vertaald: gekookt mengsel. Een stevige boerenmaaltijd van allerlei soorten vlees.
- Lombardije: gebakken paling.
- Veneto: baccalà (gezouten kabeljauw) en gekookt vlees met sauzen.
- Friuli-Venezia Giulia: brovada e muset, een soep van raap en cotechino (varkensworst) met polenta, pens, kaas en kapoen.
- Alto Adige: canederli (knoedels), ree of gebraden geit. Als nagerecht strudel of zelten, gemaakt met gedroogd fruit en gekonfijt fruit.
- Ligurië: ravioli en cappon magro, een kunstig opgestapelde salade van vis en groenten.
Kerst in Midden-Italië
- Emilia-Romagna: voornamelijk vlees. Tortellini in brodo, tortelli met pompoen of alle erbe. Alleen in Modena wordt veel vis gegeten: spaghetti met tonijn, makreel, ansjovis en tomaat en baccalà.
- Toscane: crostini met kippenlevertjes, gebraden parelhoen, eend, fegatelli (gekruide varkenslever omwikkeld met vet), gevulde kapoen en bardiccio, een varkensworst gekruid met venkel.
- Le Marche: maccheroncini di Campofilone (zeer fijne eierpasta), cappelletti (gevulde pasta) in vleesbouillon.
- Umbrië: cappelletti in bouillon, soms gevuld met kapoen en duif.
- Lazio: baccalà. in Rome eet men op Kerstavond vissoep of pasta e broccoli in brodo d’arzilla (bouillon van rog), spaghetti met ansjovis, gebakken of gepekelde paling en puntarellesalade. Daarna komt gedroogd fruit, nougat en pampepato, een zoete cake met chocolade, kruiden en noten. De kerstlunch is voor vlees: geroosterd lamsvlees met aardappelen, cappelletti in bouillon, gekookt vlees en kalkoen.
- Abruzzo: geroosterd lamsvlees en gekookt rundvlees, lasagne en soepen. Een lokale specialiteit zijn caggionetti, zoete gebakken ravioli gevuld met amandelen en kastanjepuree.
- Campanië: op Kerstavond capitone, de vrouwelijke paling. Bij de kerstlunch bouillon van kapoen, spaghetti met mosselen, gevulde kapoen en daarna struffoli en gedroogd fruit.
Kerst in Zuid-Italië
- Basilicata: soep van andijvie, savooiekool en kardoen in kalkoenbouillon, gekookte baccalà en brood met amandelen. Als dessert scarpedde, gefrituurde bladerdeegvellen met honing.
- Calabrië: vleeswaren van pancetta tot capicollo en soppressata tot worst, maar ook spaghetti met ansjovis en stokvis met Calabrische broccoli.
- Puglia: pettole (of pittule), beignets van zuurdesemdeeg gevuld met tomaten, kappertjes, oregano en ansjovis. Gepelde garnalen, raapstelen en ricotta. Geroosterde paling en gebakken kabeljauw, gebakken lamsvlees met lampascioni (licht bittere uien). Na turdilli of cannaricoli (gefrituurde gnocchi-achtige bolletjes met wijn en honing) en pitta ‘mpigliata, een soort cinnamon roll maar dan van deeg met olijfolie en witte wijn, gevuld met walnoten, rozijnen, sinaasappelschil, kruiden en honing.
- Sardinië: culurgiones de casu, een soort ravioli gevuld met tomatensaus, en malloreddus.
- Sicilië: salade van sinaasappel, haring en ui, cardi in pastella (gefrituurde kardoen), kip in bouillon, pasta met sarde a beccafico (sardientjes gevuld met rozijnen, citroensap en kruiden) en sfincione, een typische uienpizza. Tot slot: buccellato (ronde cake gevuld met vijgen en noten), cassate (die kleurrijke cakejes van zoete ricotta, marsepein en een toef slagroom met gekonfijte vrucht erop) en cannoli.
Ik denk dat ik het kerstdiner er niet makkelijker op heb gemaakt hiermee.
