Waarom Molise een regio is die Italianen zelf niet eens kennen
Tussen Apennijnen en Adriatische zee ligt een regio die nog steeds niemand kent: Molise. Zo’n regio waarvan je bij het horen van de naam denkt, huh, ligt dat in Italië? Gaat er geen belletje rinkelen? Dan snap je wat ik bedoel. Italianen zelf zeggen dan ook ‘Molise non esiste’ oftewel: deze regio bestaat niet. Verder hoor je eigenlijk nooit iets over Molise, wat best vreemd is. Want dat Molise niks anders te bieden heeft dan onbekend zijn, dat geloven we niet. Tevens is de kans best groot dat je iets uit Molise in je keukenkast hebt liggen, maar daar later meer over.
Over Molise in Italië
Allereerst even ultrakort stukje geschiedenis. Molise ligt in Zuid-Italië, tussen de Abruzzen, Lazio, Campania en Puglia in. Op Valle d’Osta na is het de kleinste regio van Italië. Het werd in 1963 pas onafhankelijk. Slaperig, zo zou je Molise kunnen noemen. Het leven is er rustig, opgeruimd, liefelijk. Mensen zijn er open, maar aan de andere kant ietwat op zichzelf. Het is wel een regio met veel aanbod, waar je even goed actieve buitensporten kunt beoefenen als kunt wegzakken in een luie strandvakantie. Tevens slaat Molise bekend als een van de goedkoopste regio’s van Italië.
Allereerst, waarom niet populair?
Molise is mooi, maar even plat gezegd in weinig opzichten uitgesproken of opvallend. Kabbelend, zou je kunnen zeggen. Aangezien de populatie van Molise tot wanhoop van de gemeente sterk afneemt, zijn er plekken waar je betaald krijgt om er te wonen, zoals in Sepino, waar je 700 euro per maand op je bankrekening krijgt. Wat je daarvoor moet doen? Wonen op een plek waar niks gebeurt.
Molise Alto
Om het wat overzichtelijker te houden is Molise verdeeld in twee gedeelten: Molise Alto en Molise Basso, oftewel hoog Molise en laag Molise. In het hoge Molise vind je adembenemende berglandschappen vol besneeuwde toppen, glooiende heuvels en valleien. Het kleine dorpje Agnone is zeker een aanrader als je besluit Molise Alto te bezoeken. Naast dat je er goed uitzicht hebt over het berglandschap en het een goed startpunt is voor een wandeling, kun je er ook gewoon genieten van het rustige leven in een hooggelegen dorp (wel of niet in het gezelschap van een Aperol spritz). Molise alto is erg geschikt voor wandeltochten, om te fietsen, of te wintersporten als er sneeuw ligt. Een andere populaire bestemming in Molise Alto is het meer Lago di Castel San Vicenzo. Het meer is namelijk blauwer dan blauw en dat zorgt voor een bijna sprookjesachtig landschap. Je kunt er wandelen, watersporten of picknicken.
Molise Basso
Met laag Molise wordt het lagere, veertig kilometer lange landschap aan de kust bedoeld. Dit landschap wordt gekenmerkt blauwgroen zeewater, zandstranden, en net als je in de Abruzzen vindt: trabucci, oftewel vissershutjes op palen. Eindeloos veel gebied dus om op het strand te luieren. Mocht je dat even zat zijn dan kun je een bezoek brengen aan de steden Termoli of Campobasso. Termoli is een vriendelijk kustplaatsje met kleurige huisjes en trabucci. Je kunt hier struinen en verse vis eten. In de zomer zijn de stranden bezaaid met strandbedjes. Campobasso is de hoofdstad van Molise. In tegenstelling tot Termoli is dit echt een stad, met drukke pleinen, musea, markten, restaurants en allerlei uitgaansmogelijkheden.
Transumanza
Transumanza zijn typerend voor deze regio. Het is de naam voor de seizoenstrek van herders en hun kuddes. Twee keer per jaar liepen ze van de Abruzzen naar Puglia. Dit zorgde ervoor dat er een netwerk van paden is ontstaan die tot op de dag van vandaag in gebruik zijn. En nog steeds wordt twee keer per jaar deze seizoenstrek gehouden. Iedere keer weer trekken de tochten veel bekijks.
Molisana
Waar je misschien wel eens van gehoord zou kunnen hebben, rechtstreeks uit Campobasso: La Molisana. Dit is een van de betere gedroogde pastamerken en is hier in Nederland gewoon in de supermarkt verkrijgbaar. Opmerkelijk is dat de meest onbekende regio van Italië een van de grootste nationale en internationale pasta-producenten van Italië is. Tevens een leuk weetje: de wokkelvormige pastavorm fussili komt uit Molise.
Eten en drinken
Molise blijft natuurlijk gewoon Italië, daarom kun je in deze regio uiteraard lekker eten. De kaas Cacciocavallo komt uit deze regio. Het is een kaas gemaakt van koemelk (die dus twee keer per jaar de transumanza hebben uitgelopen), maar de naam verwijst naar paarden. Dit omdat het een peervormige kaas aan een touwtje is, en vaak per twee stuks worden verkocht waardoor ze op zadeltassen lijken. De kaas wordt vaak boven het vuur gesmolten en op brood gegeten. Verder is pampanella een typerend vleeswaar voor deze regio. Het is een soort droge pikante worst en zeer rood van kleur, waardoor hij aan ‘nduja doet denken. Ten slotte, een traditioneel nonna-gerecht uit deze regio is fusilli alla Molise, pasta met een rijke saus van lamsvlees. In elke willekeurige trattoria verkrijgbaar.
Conclusie: verwacht geen wild avontuur als je naar Molise afreist, maar er is veel natuur en cultuur die een reisje naar deze onbekende regio toch de moeite waard maken. En mocht je in een quarter- of midlifecrisis écht even niet meer weten hoe je je leven wilt inrichten, dan is 700 euro per maand betaald krijgen om in Sepino te wonen en in de avondzon borden fusilla alla Molise wegwerken altijd nog een optie.